De aftrap van de Open Monumentendagen, 10 en 11 september, werd gehouden in het circulair paviljoen ‘The Field’, met de overhandiging van het eerste programmaboekje. Duurzaam blijft het langst, parafraseerde wethouder Van Delft het thema van dit jaar. In Leiden en Leiderdorp kunnen 34 panden bezocht worden, allemaal met iets bijzonders over wind- en waterenergie; isolatie en ventilatie; warmte en licht of hergebruik van afgedankte materialen.
‘The Field’, Stationsplein 25, naast Station Leiden CS en de tunnel richting Plesmanlaan is het toonbeeld van materialen hergebruik. De stalen balken die het dak ondersteunen zijn overgehouden aan de sloop van het oude Gorlaeus Laboratorium dat een paar honderd meter verderop is herrezen en duurzaam werd gesloopt. De tafel in het midden van de zaal, stond eerder in de publieksruimte van het Stadhuis als leestafel. Al het hout – en bouwwerk is herwonnen materiaal van slooppanden. Het dak is begroeid met sedumgras die koelte in de binnenruimte vasthoudt.
Na een ingrijpende verbouwing en renovatie, die ongeveer 1 ½ jaar duurde, is het Stadhuis klaar en biedt Leidenaren dit weekend de gelegenheid ook de niet publieksruimten te bezoeken in een rondleiding. Gemeenteraadsleden zijn gids en misschien is burgemeester Henri Lenferink wel uw rondleider. Behalve de gedaantewisseling van de publieksruimte op straatniveau en de gerenoveerde raadszaal en Burgerzaal, wordt u wijzer gemaakt over de duurzaamheid hier. Aan de isolatie van het gebouw is met de nieuwste technieken veel verbeterd. Het grachtwater is bijvoorbeeld een warmte opslagplaats. Voorzichtig geformuleerd staat in de beschrijving dat misschien wel 70% minder gas nodig is voor de verwarming van het Stadhuis.
Rapenburg 49, ooit een 15eeeuws klooster, is helemaal van ’t gas af. Voor de warmtevoorziening zorgt een lucht warmtepomp die op ’t dak staat. In verband met al de verhalen over lawaai overlast, zou je hier misschien behalve kijken ook wel even willen luisteren.
Bij een kijkje in de sociaal culturele instelling ‘De Vrijplaats’ Middelstegracht 36, val je van de ene verbazing in de andere. In het voormalige ketelhuis en energiecentrale van de groente- en conservenfabriek Tieleman en Dros is nu de weggeefwinkel, eetcafé en een concertzaal gevestigd. Alles gebouwd door vrijwilligers. Op de Open Monumentendagen is hier de geschiedenis van Stichting Industrieel Erfgoed (STIEL) te zien. Vrijwel alle muren in het pand hebben een laag van 10 tot 12 centimeter steenwol en een luchtspouw. De energetische efficiëntie van het pand is verhoogd met twee gesloten bronnen van ieder 100 meter diep waarop een water gevoede warmtepomp is aangesloten voor vloerverwarming. Voor dove mensen is er een route door Hortus Botanicus en het Academiegebouw met een gebarentolk.
Meer informatie is te vinden op de website van Open Monumentendagen Leiden